Hər bir şəxsiyyətin mənliyində həm qayğıları, həm də qorxuları vardır.Bunlar təbii duyğulardır.Lakin qorxu və qayğının dərəcəsi insanın günlük həyatında fəaliyyətinə mənfi təsir edirsə, ortada təbii olmayan bir vəziyyət var deməkdir.Təbii olmayan bu vəziyyətə də fobya deyilir.
Fobyalarda duyulan qorxu məntiqsiz və həddən artıqdır.Fobya sahibi olan insanlara fobik deyilir.Qadınlarda kişilərə nisbətən iki qat daha artıq görülmüşdür.Fobyalar müalicə olunmayacaq narahatlıq deyildir.Çox insan müalicədən sonra bu davranışlardan xilas olur.Hər insana fərdi xüsusiyyətlərinə uyğun müalicə tətbiq edilir.
İndi isə ən çox yayılan və tez-tez rastlaşdığımız fobyalara deyil, qeyri-adi fobyalara nəzər salaq:
Limnofobya – göllərdən qorxma fobyası. Düşünün, səssiz bir yerdə göl kənarında oturmuş istirahət edirsiniz...Lakin göl fobyanız yoxsa! Bəzi insanların göl fobyaları var.
Chirofobya – öz vücudundan qorxma.Bu fobyaya sahib olan insanlar, vücudlarındakı hər hansı bir bölümdən qorxarlar.
Peladofobya – keçəl insanlardan ya da keçəlləşməkdən qorxma.Bu qorxu əsasən kişilərdə görünür və qorxunun dərinliklərində isə keçəl qalmaq gizlidir.
Chaetofobya – tük və saçlardan qorxma.Peladofobyanın əksinə bu qorxuya sahib olanlar saç və tüklərdən qorxurlar.
Agyrofobya – yol keçmək qorxusu.Agyrofobik insanların yol keçmə qorxusu vardır ki, bu fobya da şəhərdə yaşamalarını çox çətinləşdirir.Bu fobyanın dərəcələri vardır, kiçicik bir küçədə belə yol keçmə qorxusu ola bilər.Bu fobya, avtomobil fobyasından ayrı olaraq öyrənilir.
Pediofobya – oyuncaq gəlinciklərdən qorxma.Bu qorxuya sahib olan insanlar yalnız qorxunc olan oyuncaqlardan deyil, bütün oyuncaq gəlinciklərdən qorxarlar.Daha dəqiq desək, bu daha çox “canlı və duyğusu olan şeylərə çox bənzəyən cansız şeylərə” qarşı duyulan bir qorxudur.
Demonofobya – şeytan qorxusu.Bu qorxuya sahib insanlar, ətrafda davamlı pis ruhlu məxluqların gəzdiyini və ətrafa, insanlara zərər verdiklərini düşünürlər.
Pentherafobya – qaynana fobyası.Bu qeyri-adi fobyalar içərisində ən geniş yayılanı budur.Əlbəttə evli insanlar həyatlarında bir neçə dəfə bu qorxunu yaşamışdırlar.Həqiqi mənada bu qorxunu çəkən insanlar həll yolunu ya terapiyada, ya da boşanmaqda tapırlar.
Graphofobya – yazı və ya əl yazısı fobyası.Graphofobya ilə baş etməyə çalışanlar yaxşı yazı yazma istedadlarından şübhə edirlər və bu mövzuda uğursuzluğa uğramaqdan həddən artıq qorxurlar.
Eisoptrofobya – ayna və ya özünü aynada görməkdən qorxma.Ayna qorxusuna daha çox ayna qarşısına keçdikdən sonra ruhlarla bağlantıya keçmə qorxusu aiddir.Bu fobyaya sahib olanlar hər nə qədər mənasız olduğunu bilsələr də, ayna qarşısına keçdikdən sonra inanılmaz bir narahatlıq yaşayırlar.Bu fobya daha çox batil inanc olduğu üçün aynanın qırılmasının onlara bədbəxtlik gətirəcəyini düşünürlər.
Tərcümə etdi: Ülfət Abbaszadə
Narınc könüllü qrupunun üzvü.