Düşüncə Jurnalı

header photo

Payız gəldi, uçdu gəldi xəstəliklər

Payız fəslinin gəlişi ilə infeksion xəstəliklərin də mövsümü başlayır
Təsadüfi deyil ki, payız fəslini həm də xəstəliklər fəsli adlandırırlar. Çünki həm psixoloji, həm də fizioloji baxımdan təzadlı fəsil olan payızda insan orqanizmində bir sıra dəyişikliklər baş verir. Xüsusilə yaz-payız aylarında xroniki xəstəliklərin özünü büruzə verməsi faktdır. İmmuniteti zəif olan insanlarda bu dəyişiklik özünü daha qabarıq göstərir. Payızda depressiv xəstəliklər, hava-damcı yolu ilə keçən xəstəliklər və ruhi sarsıntılar özünü daha çox büruzə verir. Bəs bu fəslin xəstəliklərindən necə qorunmaq olar?
“İş qabiliyyəti zəifləyir”
Həkim-Terapevt Məlahət Abbasova qəzetimizə açıqlamasında bildirdi ki, təbiətin dəyişməsi təbiətin bir parçası və ayrılmaz hissəsi olan insanın da orqanizmində bir sıra dəyişikliklər yaradır. Onun sözlərinə görə, payızın gəlişi ilə bütün xroniki xəstəliklər kəskinləşir. Buna səbəb isə havanın temperaturunun kəskin dəyişməsidir: “İnsan isti hava şəraitindən birdən-birə soyuq hava şəraitinə düşür. Bəzi insanlar temperaturun kəskin dəyişməsinə reaksiya vermirlər. Amma immun sistemi zəif olan insanlar temperaturun, mövsümün dəyişməsinə həssas olurlar. Belə insanlarda payız fəslində xroniki xəstəliyin kəskinləşməsi halı baş verir. Məsələn, əgər bir insanda bronxit varsa xroniki bronxitin kəskinləşməsi baş verir. Əsasən ağ ciyər, mədə-bağırsaq sistemi xəstəlikləri bu fəsildə kəskinləşir. İmmun sistemi zəif olan insanlarda ümumi halsızlıq, infeksion xəstəliklərə qarşı müqavimət və iş qabiliyyəti zəifləyir”.
Payızda kəskinləşən xəstəliklər
M.Abbasova mövsümlə əlaqədar olaraq, kəskinləşən xəstəliklər haqqında da məlumat verdi. Onun sözlərinə görə, bu fəsildə soyuqdəymə, qrip, allergik xəstəliklər özünü daha çox büruzə verir: “Mövsümlə əlaqədar bir sıra xəstəliklər var ki, onlarda kəskinləşmə gedir. Mədə-bağırsaq sisteminin xəstəlikləri, ürək-damar, böyrək və xroniki xəstəlikləri olan, şəkərli diabet və qan təzyiqindən əziyyət çəkənlər bu fəsildə diqqətli olmalıdırlar. Çünki, belə xəstəliklər əsasən bu fəsildə kəskinləşir və orqanizmdə müəyyən narahatçılıqlar yaradır”.
Mövsüm xəstəliyinin müalicəsi
Həkim vurğuladı ki, mövsümün dəyişməyinə az qalmış insanlar orqanizmlərində olan müəyyən xəstəliklərin müalicəsini etməlidirlər ki, yaz fəslində bu xəstəliklər kəskinləşməsin. Onun sözlərinə görə, mövsümi xəstəliklərin qarşısını ev şəraitində də almaq olar: “Bunun qarşısını almaq üçün ilk növbədə bədənin immun sistemi möhkəm olmalıdır. Həkimə müraciət edə bilməyən insanlar da xroniki xəstəliklərin qarşısını almaq üçün immun sistemini artıran bir sıra şirələr var ki, o şirələrdən istifadə etməlidir. Həmin şirələrin ev şəraitində hazırlanması daha yaxşı olar. Ev şəraitində xüsusən kök, alma, nar, çuğundur, balqabaq şirəsini hazırlayıb içmək lazımdır. Havalar soyuyanda əsasən insanlar ev şəraitindən çıxmamağa üstünlük verirlər. Amma əksinə, isti geyinib açıq havada gəzmək lazımdır ki, mövsüm xəstəliklərinin qarşısı alınsın”.
Payız depressiya fəslidir?
Payızın gəlişi ilə bağlı insanların psixologiyasında da müəyyən problemlər yaranır. Psixoloq Dəyanət Rzayevin bizimlə söhbətində bildirdi ki, bu vaxt iqlim dəyişdiyi üçün insan orqanizmdə biokimyəvi stress yaranır. Psixoloqun sözlərinə görə, bu halı yalnız insanlarda deyil, bütün canlılarda müşahidə etmək mümkündür. Psixoloq bildirdi ki, biokimyəvi stress insan psixologiyasında ciddi fəsadlar yaradır: “İnsan psixologiyası insan fiziologiyasına, insanın biokimyasına çox bağlıdır. Fəsil dəyişkənliyi insan orqanizmində olduğu kimi psixologiyasında da müəyyən dəyişikliklərə səbəb olur. Və təbii ki, insanda bu zaman depressiya halları çox olur. Qısa müddətli halsızlıq, ruh düşkünlüyü qorxulu depressiya kimi qəbul olunmamalıdır. Depressiya qrip kimi bir şeydir. Əgər heç bir həkim buna müdaxilə etməsə də, bir aya keçib gedir. Bu səthi depressiyadır, təbiətdəki bütün canlıların özlərini yeni mövsümə hazırlayarkən keçirdikləri bir durğunluq dövrüdür. Hər canlının yaşadığı bu fiziki və ruhi dəyişikliyi bəzi heyvanlar qış yuxusuna gedərək keçirirlər”.

legend.az

Go Back

Sorğu göndər